غار کتَلِه خور

غار کتله خور که اصطلاحی ترکی است و معنی اش ناهمواری آسان می شود، در حدود ۷ کیلومتری شرق شهر گرماب از توابع استان زنجان واقع شده است. فاصله ی این غار از شهر همدان ۱۷۳ کیلومتر، از زنجان ۱۶۵ کیلومتر و از شهر تهران ۴۱۰ کیلومتر است . اگر بخواهید از تهران به غار کتله خور بروید ابتدا از طریق اتوبان تهران- قزوین حرکت کنید و سپس جاده قزوین – ابهر را بروید و از آنجار به قیدار رفته و بعد به سمت گرماب حرکت کنید تا به غار کتله خور برسید. مسیر دیگر هم، رفتن از تهران به سمت همدان است که پس از گذشتن از فامنین باید به سمت کبودر آهنگ بپیچید و از آنجا به گرماب بروید. غار کتله خور در سال ۱۳۳۱ توسط گروهی کوهنورد به طور رسمی کشف شده و به ثبت رسیده است.این غار از سه طبقه تشکیل شده و دارای تونل های فرعی و استلاکتیت ها و استلاکمیت ها و ستون های بسیار در گذرگاه های اصلی است وقندیل های مخروطی آویزان از سقف ها در اثر داشتن ناخالصی ها، رنگ های متنوع به خود گرفته اند و آنها که ترکیبات به همراه نداشته و یا کمتر دارند به صورت بلورهای شیشه ای بسیار شفاف که به نام هایی چون لباس عروس، پای فیل، قلع شمع، سگ شکاری، سفره عقد، دست شیطان، و مریم مقدس نامگذاری شده مشاهده می شوند .در حال حاضر فقط یک طبقه از غار، به طول ۳۲۵۰ متر برای بازدیدکنندگان گشوده شده است

غار کتله خور، غاری است آهکی که در برخی نقاط آن گل رس و خاک های حاوی اکسید آهن قابل مشاهده است. این غار از نظر قدمت تقریبا همسن غار علیصدر در همدان است. البته این دو غار از دو جهت با هم تفاوت دارند. یکی اینکه غار علیصدر همدان غاری است کاملا آبی، اما غار کتله خور زنجان غاری است تقریبا خشک. دوم اینکه آهک های غار کتله خور نسبت به آهک های غار علیصدر بسیار خالص تر است که این خود عاملی است جهت زیباتر شدن غار، چراکه خالص بودن آهک ها موجب شفافیت آنها و در نتیجه عبور نور از قندیل ها می شود.

یک نکته جالب توجه در رابطه با غار کتله خور که آنوبانینی به آن برخورد این است که شواهد و بررسی های انجام شده مؤید این موضوع است که این غار در نهایت به غار علیصدر در همدان متصل می شود. همچنین یکی دیگر از عجایب و زیبایی های این غار تعدد طبقات آن است که این گونه غارها در جهان بسیار کم نظیر هستند.

آثار اسکلت در غار کتله خور